Mặt trăng trong giếng [2]
Nhà sư muốn mặt trăng trong giếng,
và vớt nó với nước lên bỏ vào bình,
nhưng khi trở về tu viện, ông chỉ tìm thấy,
khi bình nghiêng, trăng rơi ra ngoài.
Yi Kyu-bo
Yi Kyu-bo (1168-1241) là học giả, ông ưa
thơ nhạc. Trăng có mặt trong thơ rất nhiều. Lạ một
điều là nhà sư nhặt được mặt trăng ư! Mặt trăng rơi ra mà không nói nước đổ ra
ngoài mặt trăng vỡ!
Thơ nhắc đến trăng nhiều lắm, trăng thay
điều muốn nói, nên nó vừa thật vừa là biểu tượng. Đối với chúng ta thú vị nhất
là thuật ngữ “chấp chỉ vong nguyệt”. Lúc mới nghe, khó mà đồng ý với chỉ dụ
này, vì lập luận rằng ngón tay đâu có ánh sáng, mặt trăng thì sáng, sao có thể
lầm chấp được. Mà không biết rằng mình lầm thêm một lớp nữa.
Có một bộ ngữ lục rất khó đọc nhưng tên
thì thi vị đó là Chỉ Nguyệt Lục. Nghe tên thì dễ thương, và như chúng ta hay
nói “dễ thương nhưng thương không dễ” vậy.
[2] Kim Jong-Gil, Among the Flowering Reeds, p.41
The Moon in the Well